Здружението за развој на култура и заштита на културно наследство „Контекст – Струмица“, преку глобалното движење „100 Илјади поети за промена“ Македонија во соработка со Scuola di poesia – Школа за поезија – Делегација Македонија, ги повика сите поети од Македонија и пошироко да споделат своја поезија на тема „#ПОПЛАВА“.

Оваа е-збирка неповторливо наречена „Поплава“ по самата природна стихија која зафати голем дел од Скопје, опфаќа 60-на автори – поети кои освен што се вклучија во сите хуманитарни акции решија да ја поддржат и оваа иницијатива и да споделат дел од нивните стихови кои се создале како резултат на неколкудневната меланхолија, тага и жал кои се наметнаа како аманет од тоа што се случи.

Социјално ангажираната поезија како современа алатка е од исклучителна важност за подигањето на свеста кај граѓаните за сите (не)природни несреќи кои ни се случуваат. Со споделувањето стихови докажуваме дека можеме да си помогнеме меѓусебно, на едно повисоко и попродлабочено духовно и ментално ниво, но и да се потсетиме на тоа колку е животот важен и непредвидлив.

Многумина оваа природна катастрофа ја споредуваат со онаа која го удри Скопје 1963 година, односно земјотресот кој сруши(л) сѐ пред себе. Но како и земјотресот и оваа несреќа ќе биде врежана во меморијата на македонскиот народ како една од најголемите природни катастрофи кои го погодиле нашето подрачје.

Секојдневно сме сведоци на природни катастрофи кои погодуваат делови од светот. Секојдневно гледаме енормни листи на жртви од разноразни (не)природни сценарија кои нѐ окупираат, кои вродуваат страв во нас, несигурност, потреба да бидеме побслиску до најсаканите, да се обединиме и да си помогнеме.

Таква е и целта на оваа е-збирка „Поплава“. Обединување на поетите кои зборот го имаат како најсилна алатка за зближување, меѓусебната размена на мисли исполнети со сочувство, емоции силни како сонце по овој пороен дожд и љубов и разбирање.

Е-збирката поезија „Поплава“ е своевиден директен посматрач, антологиски одговор на пулсирањето на народот, документаристички приказ на (не)виденото и (не)слушнатото, поетска молитва за животите на настраданите, и во одредени граници утопистички вознес природата да не се однесува така кон човекот.  

Оваа е-стихозбирка насловена #ПОПЛАВА ќе послужи како сеќавање и/ или лузна за едно време – невреме!

Новото дополнето и подновено издание на Правописот на македонскиот јазик ќе биде готово и веројатно достапно за употреба наредната година.

Тоа ќе биде со поголем обем од досегашните изданија, ќе содржи две нови поглавја и шест нови теми, препораки и нови примери од современата македонска белетристика, од преводната литература, од стручната литература, од публицистиката и по потреба, од другите функционални стилови, пренесува Дневник.

Главниот координатор Елка Јачева-Улчар од Институтот за македонски јазик „Kрсте Мисирков“ вели дека до крајот на годинава треба да се реализираат уште најмалку четири стручни расправи за поглавјата: географски имиња, скратеници и за пообемното транскрипција на туѓите имиња. По ова, редакцијата, во која членуваат и Снежана Веновска-Антевска и Симона Груевска-Маџоска од Институтот за македонски јазик, и Симон Саздов и Живко Цветковски од Филолошкиот факултет во Скопје, ќе го дооформи ракописот. Потоа ќе биде ставен на јавна расправа.

Осовременувањето на правописот е еден од главните приоритети во Националната стратегија за култура 2013-2017. Од иницијативата во 2012 година на Министерството за култура до денес работата значително е напредната. Во работата на Правописот покрај двајцата живи автори од претходниот правопис (Kирил Kонески и Радмила Угринова-Скаловска) учествува тим од околу 60 научни работници-македонисти. Новото издание ќе изобилува со современи примери, а ќе има место и за најновите зборови од туѓо потекло, кои се и најпроблематични од аспект на пишувањето.

– Правописот ќе биде надополнет со две нови поглавја, а секое од поглавјата ќе содржи измени во смисла на надополнување со примери што ги налага современиот јазичен писмен израз, вели Јачева-Улчар за Дневник.

Таа објаснува дека дополнување и измени ќе претрпат, речиси, сите предвидени поглавја во Правописот: пишување на гласовите, правила за правоговор, употребата на големата и на малата буква, слеано и разделено пишување на зборовите, делење на зборот на крајот од редот, скратеници и скратување на зборовите, транскрипција и транслитерација на туѓите имиња, предавање на македонското писмо со латиница, интерпункција, правописни знаци, географски и други имиња.

На пример, придавките северен, јужен, источен и западен пред имиња ќе се пишуваат со голема буква без разлика на значењето (Јужна Европа, Јужна Kореја).

Јачева-Улчар додава и дека ќе бидат дадени и препораки што се однесуваат на женскиот облик на македонското презиме, за избегнување хипокористични форми на имињата за официјални, како и имиња од туѓо потекло кои отскокнуваат од македонскиот антропонимиски репертоар.

На пример, во препораката за женските презимиња ќе стои дека според нашата традиција истите имаат женски облик и завршуваат на -ева/-ова и -е(в)ска/-о(в)ска. Употребата на машката форма на презимето за лица од женски пол не е ниту во духот ниту во традицијата на македонскиот антропонимиски систем, што во крајна линија значи и кршење на македонската јазична норма.