Борисов уапсен за „најголемиот рекет во историјата на Бугарија“ тежок 30 милиони евра

Како главна причина за синоќешното апсење на бившиот бугарски премиер Бојко Борисов е наведено неговото рекетирање на коцкарскиот магнат Васил Божков, за што имало 120 дојави до главното Европско јавно обвинителство на Лаура Ковеши, тврди адвокатот на Борисов, Менко Менков.

Божков за истрагата изјавил дека му дал поткуп од над 60 милиони лева, односно 30 милиони евра на Борисов за што наводно, имал неспорни докази.

Првите информации за случајот со притворот на Борисов ги даде вицепремиерот и министер за финансии Асен Василев. Тој изјави дека се постапувало по пријавата на коцкарскиот бос Васил Божков и извештај на Државната финансиска инспекција (АДФИ) од јули минатата година. Овој извештај констатира загуби за буџетот од близу 557 милиони лева (280 милиони евра) поради непостапувањето на Комисијата за лотарија, подредена на министерот за финансии Владислав Горанов. Потоа АДФИ утврдила дека за ревидираниот период 1.1.2014-31.12.2019 година има исплата помала од износот на доспеаната такса. Бугарското обвинителство никогаш не презело ништо по овој извештај. „Иако е доцна, драго ни е што сепак се преземаат овие дејствија“, рече Асен Василев, пренесува Независен.

Ова го потврдува и изјавата на Божков на социјалните мрежи дека дал исказ пред Европското обвинителство. Божков, кој побегна во Дубаи и има околу 20 обвиненија, напиша: „Две години Гешев правеше сѐ за да се отараси од другарите откако дадов неоспорни докази за најголемиот рекет во историјата на Бугарија. По мојата дојава и сведочењето до Европското обвинителство минатиот месец конечно денеска беа уапсени Бојко Борисов, Владислав Горанов и Менда Стојанова. Вистината секогаш излегува на виделина“.

Премиерот Кирил Петков во изјавата испратена до медиумите утринава потврди дека Европското обвинителство работи на случајот: „Во наредните денови мојата улога е да им дадам целосна слобода на сите органи да постапуваат во согласност со нивните законски овластувања“, се вели во соопштението.

„Дека никој не е над законите во Бугарија, покажаа вчерашните дејства на МВР. Јас самиот сведочев. Никој не треба да се плаши од вистината“, изјави премиерот Кирил Петков.

„Во моментов се водат истраги од страна на Европското обвинителство, но во наредните денови ќе видиме каде е бугарското обвинителство и дали конечно ќе застане на страната на бугарскиот народ“, рече тој.

„Ова е многу чудна поддршка – каква неверојатна фантазија мора да има некој: да се уапси некој за да сокрие војна. Мора да си луд“, рече премиерот Петков за тврдењата дека апсењата биле обид да се оттргне вниманието од учеството на Бугарија во украинскиот конфликт.

„Ако некогаш треба да донесеме одлука за оружјето, тоа ќе го направиме транспарентно на парламентарно ниво, тоа нема да биде одлука на еден човек. Во овој момент никому нема да се даваат проектили“, рече Кирил Петков.

„Ова е единствениот начин во Бугарија да има промена кога недопирливите веќе не се над законот“, додаде премиерот. „Му честитам на МВР што не се плаши да ги прави работите што треба да ги направи со закон“.

МВР синоќа соопшти дека „во тек е голема операција во врска со 120 предмети на Европското обвинителство во Бугарија“. Подоцна информацијата беше тргната од веб-страницата.

Доцна вечерва, кога ќе му истече 24-часовното решение за притвор, ќе се знае дали Борисов ќе добие притвор до 72 часа или ќе биде пуштен од притвор. Засега нема јавно потврдена информација дали е во притвор поради пријава за изнуда на граѓанското здружение БОЕЦ, доставена и до бугарското и до Европското обвинителство. Верзијата на адвокатот на Борисов е дека ова е пријава од БОЕЦ од декември минатата година. Бугарското обвинителство одби да отвори истрага за оваа пријава, поврзана со фотографиите со златни шипки и снопчиња пари од спалната соба на Борисов.

За акцијата на МВР не е информирано бугарското обвинителство. При итни контроли биле претресени домовите на приведените. За ваков вид рација не е потребно судско решение. Првичното соопштение на МВР дека е приведена и поранешната пратеничка на ГЕРБ Менда Стојанова се покажа како погрешна – Стојанова била дома пред телевизорот. Премиерот Кирил Петков бил сослушан во предистражната постапка против Борисов.

Во услови на информативен вакуум во бугарската јавност се појавија разни верзии. Хипотезите за апсењата на недопирливи јавни личности во последните години се условно поделени во две групи. Едната од тие тези е дека многу бучната акција синоќа имала за цел да го одвлече вниманието од неуспехот на владата да се справи со актуелните прашања. Аналитичарите блиски до ГЕРБ, исто така, открија намера дека акцијата била еден ден пред поранешниот министер за одбрана Стефан Јанев да го објави својот политички проект „Голема Бугарија“. Во втората група, како што пишуваат бугарските медиуми, спаѓаат оние кои веруваат дека конечно мора да се преземе активна акција за борба против корупцијата.

Апсењето е извршено на денот на посетата на шефицата на Европското обвинителство Лаура Ковеси на Бугарија. При нејзината посета бил евидентен ладниот однос кон бугарското обвинителство, очигледен беше добриот тон воспоставен меѓу неа и премиерот Петков, како и добрата партнерска соработка со МВР. Бугарската влада останува контакт точка на Европското јавно обвинителство.

Апсењето на Бојко Борисов и другите високи функционери на ГЕРБ ја заостри политичката поларизација во Бугарија. Од една страна, тоа ќе доведе до консолидација на електоратот на ГЕРБ. Од друга страна, повиците на најголемата опозициска партија за предвремени избори и протести ќе ја обединат сложената владејачка коалиција.

Во последните недели се појавија сериозни раздор во владата на Кирил Петков. На теми како што е бугарската позиција за украинската криза, БСП и ДБ имаат спротивставени ставови; има несогласувања меѓу партнерите во власта и во областа на економијата, особено енергетиката, управувањето со здравствени кризи и други.

Апсењата ги враќаат властите и особено „Продолжуваме со промената“ на теренот каде што победија на изборите – борбата против корупцијата и нулта толеранција за неа. Ако акцијата навистина ја води Европското обвинителство, тоа го „заобиколува“ главниот обвинител Иван Гешев, чиј снисходлив однос кон можните прекршоци на поранешните владетели беше постојано критикуван во бугарската јавност.

Растечкиот „заеднички непријател“ во лицето на ГЕРБ ќе придонесе да се закопаат секирите во владејачката коалиција и да дејствуваат заедно. И „пријателскиот оган“ меѓу претседателот и премиерот најверојатно ќе стивне.

Опозицијата вели дека апсењето на Борисов е обид да се сврти вниманието на јавноста од жешките теми како што се растот на цените и инфлацијата. Се чини дека се заборава дека кабинетот на Петков дојде на власт со тврдење дека има програма за „нулта корупција“ и со ветување за расчистување на институциите од криминалци. За оние кои гласаа за ПП, ИТН, БСП и ДБ, Бојко Борисов е симбол на политичката лепра – во тоа се убедени. Неговото апсење на крајот од првите сто дена од кабинетот на Петков не беше фуснота или димна завеса. Ова е реализација на една основна политичка порака. Не случајно многу луѓе овој настан го сфатија речиси како празник. Во таа смисла, апсењата на високи функционери на „стариот режим“ би можеле да ја зголемат довербата во владата. Па, токму затоа ги избравме – задоволно ќе речат некои.

Акцијата без преседан, која се случува во најсиромашната и најкорумпираната земја на ЕУ, доаѓа само десет месеци по формирањето на Европското јавно обвинителство, кое започна со работа на 1 јуни 2021 година. Оваа акција ќе има и последици за Европската народна партија (ЕПП), во чие семејство е ГЕРБ. Пред само неколку дена, шефот на групата на ЕПП во Европскиот парламент, Манфред Вебер, присуствуваше на националното собрание на ГЕРБ, на кое Борисов беше реизбран за лидер. Тогаш ГЕРБ најави курс кон предвремени избори. Куриозитет е фактот што првично како премиер Борисов се спротивстави на кандидатурата на Ковеси, но по одлуката на ЕПП ја поддржа за функцијата европски јавен обвинител.

Правдата не победила додека судот не пресуди, гласи единствениот коментар на претседателот Румен Радев за акцијата. Претстои најсериозниот тест за владејачката коалиција – ќе има ли вис мајор против корупцијата.