Александар Вучковски - сомелиер: Како македонските вина го освојуваат светот? ↓↓↓
Откако Бугарија наметна недобрососедско и непринципиелно вето кон Македонија за отворање на пристапните преговори со ЕУ, бугарската влада си наметна проблеми со серија реномирани и влијателни европски медиуми кои почнаа да објавуваат текстови против Бугарија кои за во најмала рака се загрижувачки. Подолу следува дел од содржината на статијата која ја објави „Фајненшл Тајмс“.
Екс Зам. Премиер на Бугарија од 2014 год., Христо Иванов, летово на 7 Јули, со уште неколку активисти се обиде со помош на моторен чамец да дојде до „приватната плажа“ на бугарскиот олигарх Ахмед Доган, и во знак на револт да постави бугарско знаме. Во Бугарија, сите плажи се „државни“ и никој не може и не смее да ги узурпира за приватни цели.
Овој обид на политичарот и жесток противник на Борисов, беше пренесуван во живо на Фејсбук, кога тројца мускулести чувари го турнаа него и уште двајца активисти во вода. Бугарските опозиционери продолжија да снимаат кога претставници на НСО се заканија дека ќе го потопат нивниот брод, кој се приближуваше до имотот на Ахмед Доган.Илјадници го следеа преносот во живо на Фејсбук овој негов обид .
Од тогаш видеото е прегледано над 1,2 милиони пати. Бран протести избувна низ целата земја и траеше со недели. Граѓаните ги обвинуваат политичарите за злосторничко „пријателство“. Противниците на Борисов и неговата влада се категорични дека ова е само микроскопски дел од проблемите на земјата со корупцијата и владеењето на правото. Овие обвинувања доаѓаат скоро 14 години по пристапувањето на Бугарија во Европската унија.
„Фајненшл тајмс“ продолжува со констатација дека Господинот Борисов и политичките тешкотии што ги доживува покренаа тешки прашања на бриселската маса.
Критичарите велат дека земјите не успеале да извршат ефикасен притисок врз Бугарија за подобрување на управувањето на правото. Тензиите се зголемија во последните неколку недели – а Бугарија го блокираше почетокот на разговорите за пристапување на Република Македонија во блокот.
Ова предизвика страв дека Бугарија може да стане трета земја, по Унгарија и Полска, со која ќе мора да се справуваат другите земји-членки на ЕУ.
За потсетување, Бугарија доби милијарди евра од нејзиното приклучување во 2007 година. Симеон Дjанков, бугарски економист и виш научен соработник во институтот Петерсон за меѓународна економија во С.А.Д., вели дека парите што се влеваат во сè уште најсиромашната земја на блокот се само дел од проблемот, и продолжува:„Фондовите на ЕУ ја зголемија корупцијата. Особено, парите беа искористени за купување директно или индиректно влијание во голем дел од медиумите, со што се обезбеди покритие за политичарите “, рече Дjанков, поранешен министер за финансии во кабинетот„ Борисов 1 “помеѓу 2009 и 2013 година.
Кога Бугарија се приклучи на ЕУ заедно со Романија, двете земји беа подложени на посебен мониторинг. Букурешт некако постигна напредок во борбата против корупцијата. Во 2018 година, сепак, земјата наиде на остри критики од Брисел за нарушувањето на независноста на судството од страна на тогаш владејачките социјалдемократи. Проблемите во Бугарија привлекоа помалку внимание. Некои дипломати во тоа време рекоа дека Брисел не сака да ги критикува своите две нови членки истовремено.
„Со години, Бугарија и Романија поминуваа без поголеми проблеми“, вели Дjанков, додавајќи дека поради финансиската криза во 2008 година и приливот на мигранти во 2015 година, ЕУ немаше време да размислува за проширување.
Портпарол на Европската комисија рече дека извештајот од минатата година открил доволно напредок на Бугарија за исполнување на критериумите за нејзиниот напредок од почетокот на пристапот. Сепак, тој забележува дека очигледно има уште недовршена работа.
По промената на владата во Букурешт во 2019 година, центарот на вниманието се пресели во Софија.
Во својот најнов извештај за владеењето на правото во Бугарија, ЕК изрази загриженост во врска со нетранспарентната сопственост на медиумите, притисоците врз новинарите и новиот предлог-закон за надворешно финансирање на невладини организации. Во јуни, Европскиот суд на правдата отвори сличен закон во Унгарија, со кој се кршат основните права во ЕУ.
Комисијата, исто така, посочува дека Бугарија не доставува податоци за високо рангирани лица осудени за корупција и нема резултати во борбата против корупцијата – ова беше едно од прашањата за кое се крие граѓанското незадоволство за време на протестите низ Бугарија.
Бугарија пак „тврдоглаво“ ги држи највисоките нивоа на корупција во блокот, според Транспаренси Интернешнл. Слободата на медиумите се распаѓа откако земјата се приклучи на ЕУ. 80% од граѓаните веруваат дека корупцијата е широко распространета кај нашиот источен сосед.
Обвинителите во шпанскиот регион Каталонија, наводно, започнале истрага за перење пари, веројатно во врска со г. Борисов, кој бил телохранител на комунистичкиот диктатор Тодор Живков, пред Борисов воопшто да влезе во политиката. Бугарскиот премиер ги негираше обвинувањата против него. Неодамна се појавија фотографии од маса снимена во вечерни часовина која е г. Борисов, и на кои се гледаат пиштол и банкноти од 500 евра во вредност од околу 1 милион евра. Борисов признава дека поседувал пиштол, но вели дека фотографиите биле монтирани.
Во меѓувреме, владата на Борисов е под дополнителен притисок во врска со нејзиниот став кон пристапувањето на Скопје и Македонија во ЕУ.
“Тие сметаа дека Борисов ќе го предводи процесот. А ова што го прави Бугарија го ризикува европскиот проект на невиден начин”, рече Весела Чернева, директор на канцеларијата на Европскиот совет за надворешни односи во Бугарија.
Венецијанската комисија на Советот на Европа покрена прашања и за уставните измени во земјата, иницирани од партијата ГЕРБ. Тие предвидуваат зголемување на овластувањата на главниот обвинител и намалување на улогата на претседателот и министерот за правда. Главниот обвинител Иван Гешев се смета за близок соработник на г. Борисов. Претседателот Радев, пак се судира и со државниот обвинител и со премиерот.
Според Дjанков, Брисел почнува сериозно да ја сфаќа заканата од корупцијата која се случува во Бугарија, но е доцна.
„Брисел мора да биде целосно свесен дека ако ништо не се стори сега, Бугарија ќе се приклучи на групата Полска и Унгарија и тоа ќе биде проблем.“
Екс зам. Премиер на Бугарија, Христо Иванов за Фајненшл Тајмс изјави дека Борисов успеал да постигне успех на европско ниво затоа што остана во конзервативниот канал на ГЕРБ и припаѓа на десноцентристичката група на ЕП. Тој не користи нелиберална реторика, како што е случајот во Будимпешта и Варшава. Но, Бугарија почнува да се гледа како дел од најголемиот модел на корупција и популизам кој премногу добро се пробива низ жилите на Европа и патот до донесување одлуки.