Александар Вучковски - сомелиер: Како македонските вина го освојуваат светот? ↓↓↓
Индија, која важи за најголем светски извозник на ориз, донесе одлука за забрана на испораките на скршен ориз – потег што ќе одекне низ Азија, според Номура.
Во обид да ги контролира домашните цени, владата го забрани извозот на скршен ориз и воведе извозен данок од 20 отсто на неколку сорти ориз почнувајќи од септември. Номура тврди дека влијанието врз Азија ќе биде нерамномерно, а Филипините и Индонезија ќе бидат најранливи на забраната, пренесува порталот Пари.
Индија сочинува приближно 40% од глобалните испораки на ориз, извезувајќи во повеќе од 150 земји.Извозот достигна 21,5 милиони тони во 2021 година. Тоа е повеќе од вкупната пратка од следните четири најголеми извозници на жито – Тајланд, Виетнам, Пакистан и САД, објави Ројтерс.
Но, производството е намалено за 5,6% на годишно ниво од 2 септември, поради потпросечните монсунски врнежи, што влијаеше на жетвата, рече Номура.
За Индија, јули и август се „најклучните“ месеци за врнежите, бидејќи тие одредуваат колку ориз се сее, рече Сонал Варма, главен економист во фирмата за финансиски услуги. Оваа година, нерамномерните обрасци на монсунски дожд во тие месеци го намалија производството, додаде таа.
Индиските држави кои произведуваат ориз, како што се Западен Бенгал, Бихар и Утар Прадеш, добиваат 30% до 40% помалку врнежи, рече Варма. Иако врнежите се зголемија кон крајот на август, колку повеќе се одложува сеидбата на оризот, толку е поголем ризикот дека приносот ќе биде помал. Претходно оваа година, јужноазиската нација го ограничи извозот на пченица и шеќер за да го контролира растот на локалните цени бидејќи руско-украинската војна ги доведе глобалните пазари на храна во превирања.
Еве кои земји ќе бидат најпогодени
Индиската влада неодамна објави дека производството на ориз за време на сезоната на југозападни монсуни помеѓу јуни и октомври може да падне за 10 до 12 милиони тони, што значи дека приносот на земјоделските култури може да се намали за дури 7,7 отсто годишно, објави Номура. „Влијанието на забраната за извоз на ориз од Индија ќе го почувствуваат и земјите кои увезуваат од Индија и индиректно сите увозници на ориз, поради неговото влијание врз глобалните цени на оризот“, се вели во извештајот на Номура објавен неодамна.
Наодите од Номура открија дека цената на оризот остана висока оваа година, при што порастот на цените на малопродажните пазари достигна околу 9,3% на годишно ниво во јули, во споредба со 6,6% во 2022 година. Инфлацијата на потрошувачките цени (CPI) за оризот исто така се зголеми 3,6% на годишно ниво заклучно со јули, од 0,5% во 2022 година.
Филипините, кои увезуваат повеќе од 20 отсто од потребите за потрошувачка на ориз, се земјата во Азија најмногу изложена на ризик од повисоки цени, рече Номура.
Слично на тоа, забраната за извоз на ориз во Индија ќе биде штетна и за Индонезија. Индонезија најверојатно ќе биде втората најпогодена земја во Азија. Номура објави дека земјата се потпира на увоз за 2,1 отсто од потребите за потрошувачка на ориз. И оризот сочинува околу 15% од нејзината кошничка за CPI за храна, според Statista.
За некои други азиски земји, сепак, болката веројатно ќе биде минимална. Сингапур го увезува целиот свој ориз, при што 28,07% од него доаѓа од Индија во 2021 година, според Трговската карта. Потрошувачите во Сингапур имаат тенденција да трошат „поголем дел“ од своите трошоци за услуги, што обично се чини дека е случај за земјите со повисоки приходи, рече таа. Земјите со низок и среден приход, од друга страна, „се стремат да трошат уште поголем дел од своите трошоци за храна“.
Еве кој може да профитира од тоа
Од друга страна, некои земји би можеле да бидат корисници. Тајланд и Виетнам најверојатно ќе профитираат од забраната на Индија, рече Номура. Тоа е затоа што тие се втор и трет по големина извозник на ориз во светот, што ги прави најверојатните алтернативи за земјите кои сакаат да ја пополнат празнината.
Вкупното производство на ориз во Виетнам беше приближно 44 милиони тони во 2021 година, а извозот донесе 3,133 милијарди долари, според извештајот објавен во јули од истражувачката компанија Глобал Информации.
Податоците од Статиста покажаа дека Тајланд произведе 21,4 милиони тони ориз во 2021 година, што е зголемување за 2,18 милиони тони во однос на претходната година. Со зголемувањето на извозот и забраната на Индија што врши нагорен притисок врз цените на оризот, вкупната вредност на извозот на ориз ќе се зголеми и овие две земји ќе имаат корист од тоа. „Секој што во моментов увезува од Индија ќе бара да увезува повеќе од Тајланд и Виетнам“, сметаат експертите.
